Được mệnh danh là "cửu đại tiên thảo" trong Đạo giáo, Đông Trùng Hạ Thảo từ lâu đã được y học cổ truyền và hiện đại xem là bảo dược hiếm có. Với khả năng điều hòa âm dương, tăng cường sinh lực, hồi phục sức khỏe và hỗ trợ điều trị nhiều bệnh mạn tính, loại dược liệu này là món quà từ thiên nhiên mà con người cần sử dụng một cách khôn ngoan. Từ câu chuyện của danh y Lý Thời Trân đến những nghiên cứu lâm sàng hiện đại, bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về Đông Trùng Hạ Thảo chính phẩm.

1. Giới thiệu chung

• Tên khoa học: Cordyceps sinensis (Berk) Sacc.

• Họ khoa học: Hypocreaceae

Mô tả dược liệu

Đông Trùng Hạ Thảo là loài dược liệu đặc biệt hình thành từ sự cộng sinh giữa nấm Cordyceps sinensis và ấu trùng sâu non Hepialus armoricanus. Trong tự nhiên, loại nấm này ký sinh vào sâu, hút dinh dưỡng, giết chết vật chủ rồi phát triển thành thể quả mọc lên khỏi mặt đất – chính là "trùng" mùa đông và "thảo" mùa hè.

Đông trùng hạ thảo bao gồm 2 phần là phần đệm nấm và phần trùng

1. Phần đệm nấm: dài 3-10 cm màu nâu đen
2. Phần trùng: Dài 3-5 cm màu vàng sẫm hoặc nâu vàng

Bộ phận dùng

Cả con

Phân bố

Tây Tạng, Bhutan, Nepan

Địa đạo: Na khúc - Tây Tạng (cao 4.500–6.000m), khí hậu lạnh khô, thổ nhưỡng đặc biệt tạo ra trùng thảo có dưỡng chất tối ưu.

Thu hoạch

• 100% khai thác hoang dã trong tự nhiên, không nuôi cấy công nghiệp.

2. Kiến biệt dược liệu

Đông trùng hạ thảo chính phẩm chất lượng:

Đông trùng hạ thảo gồm 2 phần chính:

1. Phần Đệm nấm: Rỗng, dai. Dài 3-10 cm. Màu nâu đen, giữa thân nấm thường có mảng màu vàng cam. Chóp nhọn
2. Phần trùng: Dài khoảng 3-5 cm. Hai mắt màu nâu đỏ hoặc vàng đỏ. Phần trùng có 8 cặp chân, phân làm 3 phần: 3 cặp phần đầu, 4 cặp giữa và 1 cặp phần đuôi.Lưng có 20-30 vằn khía chia từng cụm 3 lằn. Thân sâu khi bẻ gãy, bên trong căng đầy, màu trắng hơi vàng, thường thấy có sợi tiêu hoá của sâu để lại có hình chữ "V".

3. Y học cổ truyền

Tính vị - quy kinh

Vị cam, tính bình, Quy kinh Phế, Thận

Công năng

• Bổ phế ích thận, điều hòa âm dương

• Điền tinh bổ tủy

Chủ trị

• Dùng lâu ngày giúp kéo dài tuổi thọ, nâng cao thể trạng và phục hồi cơ thể suy nhược.
• Trị hư lao, hen suyễn, liệt dương, di tinh.
• Hạ huyết áp
• Hỗ trợ thiếu máu
• Khám viêm, tiêu viêm
• Thận suy dương nuy: hỗ trợ giúp cường dương, chống liệt dương
• Giảm cholesterol trong máu và chống xơ vữa mạch máu
• Tăng cường điều tiết nồng độ đường trong máu
• Tăng cường tác dụng an thần, trấn tĩnh thần kinh
• Tăng cường chức năng tiêu hoá và hấp thu dinh dưỡng
• Bình suyễn, trừ đàm, phòng chống khí phế thũng
• Hỗ trợ giảm tác dụng phụ của Tân dược

4. Ứng dụng lâm sàng

• Trị di tinh, liệt dương, khí huyết hư nhược.

• Hỗ trợ sau điều trị bệnh mạn tính, ung thư, lao phổi, thiếu máu, mất ngủ, suy giảm trí nhớ.

• Phù hợp cho người cao tuổi, người làm việc trí óc nhiều hoặc vận động viên cần tăng sức bền.

Dạng sử dụng:

• Hãm trà: Đông Trùng 5g + Nhân Sâm 3g, hãm 10 phút uống thay trà.

• Ngâm mật ong: 10g Đông Trùng ngâm 200ml mật ong 15 ngày, uống 2–3 thìa/ngày.

• Hầm canh: Với gà ác, vịt, hoặc nấu cơm, mỗi lần 1–2g dùng đều trong 3–6 tháng.

• Ngâm rượu: Kết hợp với nhân sâm, lộc nhung, kỷ tử, uống đều mỗi ngày 15–30ml.

5. Danh y và kinh điển cổ

Danh y Lý Thời Trân từng ghi nhận Đông Trùng Hạ Thảo trong “Bản thảo cương mục” là dược liệu quý dùng cho người hư nhược, liệt dương, đau lưng, chóng mặt, mệt mỏi, tiêu hóa kém. Kinh sách Đạo Tàng của Đạo giáo xếp nó vào 9 vị “tiên dược” – dùng cho bậc vương giả.

6. Y học hiện đại

Tác dụng chính đã được nghiên cứu:

• Tăng cường ATP: Cải thiện hiệu suất vận động, giảm mệt mỏi.

• Chống oxy hóa: Trung hòa gốc tự do, làm chậm quá trình lão hóa.

• Chống ung thư: Ức chế tế bào ung thư, hỗ trợ điều trị ung thư phổi, gan, đại tràng.

• Hỗ trợ tiểu đường type 2: Cân bằng đường huyết giống cơ chế insulin.

• Bảo vệ tim mạch: Giảm cholesterol xấu, ổn định nhịp tim.

• Kháng viêm: Giảm phản ứng viêm bằng cách ức chế protein gây viêm.

7. Lưu ý khi dùng

• Không dùng cho người đang sốt cao, trẻ nhỏ dưới 12 tuổi, phụ nữ mang thai.

• Không dùng chung với thuốc ức chế miễn dịch hoặc thuốc chống đông máu nếu không có chỉ định bác sĩ.

• Nên dùng sáng hoặc trưa, không dùng tối nếu hay mất ngủ.

8 . Đông trùng hạ thảo tại Vinmec Sao Phương Đông

• Đầy đủ giấy chứng nhận chuẩn giống qua xét nghiệm ADN của Viện Sinh Thái và Tài Nguyên Sinh Vật thuộc viện Hàn Lâm Khoa Học và Công Nghệ Việt Nam
• Được kiểm nghiệm và phân tích hàm lượng hoạt chất Adenosine và Cordycepin tại Viện Dược Liệu - Bộ Y Tế.
• Được kiểm định Vệ sinh An toàn thực phẩm bởi Viện Kiểm nghiệm An Toàn Vệ Sinh Thực Phẩm - Bộ Y Tế.
• Được trực tiếp thẩm định, tuyển chọn từng con bởi chuyên gia có hơn 10 năm nghiên cứu và ứng dụng Đông Dược của Vinmec - Sao Phương Đông.