1. Lưng còng – không phải “chuyện tự nhiên” của tuổi già
Nhiều người nghĩ rằng “về già thì lưng phải còng”, nhưng thực tế, lưng gù hay còng lưng là biểu hiện của sự mất cân bằng kéo dài trong hệ cơ – xương – khớp và cột sống, chứ không phải hiện tượng tất yếu theo tuổi tác.
Tình trạng này có thể xuất hiện từ sớm, nhất là ở người ngồi làm việc sai tư thế, ít vận động hoặc đã có các bệnh lý cột sống tiềm ẩn.
2. Cơ – khớp mất cân bằng lâu ngày: nguồn gốc của dáng lưng gù
Việc ngồi – cúi – gập sai tư thế trong thời gian dài khiến:
-
Cơ phía trước cơ thể (ngực, bụng) bị co rút và ngắn lại.
-
Cơ phía sau (lưng, mông) yếu dần do ít hoạt động đúng cách.
Khi hai nhóm cơ này mất cân bằng, cột sống bị kéo dồn về phía trước, làm xuất hiện dáng lưng gù, vai rũ, đầu chúi mà nhiều người lầm tưởng là “dấu hiệu của tuổi tác”.
Các nghiên cứu hiện đại cũng cho thấy, mất cân bằng cơ học quanh cột sống là yếu tố hàng đầu gây thoái hóa và biến dạng cột sống ở người trung niên.
3. Loãng xương và thoái hóa đốt sống – “kẻ tiếp tay” khiến lưng ngày càng cong
Ở phụ nữ sau mãn kinh và người lớn tuổi, mật độ xương giảm mạnh, khiến thân đốt sống dễ xẹp lún và biến dạng.
Khi các đốt sống ngực giữa và thắt lưng không còn vững, đường cong sinh lý bị phá vỡ, cơ thể gập về phía trước – tạo thành dáng lưng gù cố định.
Đây là lý do vì sao nhiều người sau 50 tuổi bắt đầu nhận thấy chiều cao giảm, lưng gập, bước đi chậm – dấu hiệu của loãng xương tiến triển và thoái hóa cột sống.
4. Góc nhìn Đông y: Khi Can Thận hư, khí huyết suy
Đông y có câu: “Thận chủ cốt tủy, Can chủ cân.”
-
Thận hư → Xương yếu, tủy kém sinh, cột sống mất sức nâng đỡ.
-
Can hư → Gân cơ co rút, không đủ mềm dẻo, khiến lưng khó duỗi thẳng.
-
Khí huyết ứ trệ → Cơ khớp thiếu nuôi dưỡng, gây cứng – đau – co rút.
Khi những rối loạn này kéo dài, dáng lưng gập xuống dần mà người bệnh không tự nhận ra.
5. Làm sao để phòng tránh còng lưng khi về già?
Còng lưng hoàn toàn có thể phòng ngừa và cải thiện nếu được phát hiện sớm và điều chỉnh đúng cách:
✅ Duy trì tư thế đúng khi ngồi, đứng, làm việc hoặc sử dụng thiết bị điện tử.
✅ Tập luyện nhóm cơ dựng cột sống, cơ mông và vai để giữ thẳng lưng, chống gù.
✅ Nắn chỉnh và phục hồi vận động định kỳ, giúp duy trì đường cong sinh lý tự nhiên của cột sống.
✅ Dưỡng khí huyết – bổ Can Thận bằng chế độ ăn, nghỉ ngơi, thảo dược hoặc châm cứu, xoa bóp bấm huyệt theo Đông y.
Một số bài tập gợi ý:
-
Bài “Superman”: nằm sấp, duỗi tay chân nâng cao nhẹ giúp tăng sức cơ lưng.
-
Bài kéo giãn ngực – vai: đứng tựa tường, mở vai ra sau để cân bằng nhóm cơ trước.
-
Bát đoạn cẩm – bài công pháp dưỡng sinh Đông y giúp tăng khí huyết, nuôi gân cốt.
6. Khi nào nên đi khám bác sĩ?
Nếu bạn hoặc người thân có các biểu hiện sau, nên thăm khám sớm:
-
Lưng gù, vai rũ, đầu cúi thấp khó ngẩng.
-
Đau mỏi lưng giữa hoặc thắt lưng kéo dài.
-
Giảm chiều cao, dáng đi gập người.
-
Có tiền sử loãng xương, thoái hóa cột sống, mãn kinh sớm.
Kết luận
Còng lưng không phải do tuổi tác, mà là hệ quả của sự mất cân bằng kéo dài trong cơ thể.
Hiểu đúng, phòng sớm, tập luyện và điều trị đúng hướng sẽ giúp giữ cột sống thẳng – dáng đứng vững – cuộc sống linh hoạt dù ở bất kỳ độ tuổi nào.